İspinoz Kuşu Bakım Rehberi

İspinozlar, dünyanın dört bir yanında sürüler halinde bulunan küçük ötücü kuşlar ailesidir. Bu bakım rehberi, Gouldian ispinozu, turuncu dokumacı ispinozu, society ispinozu, spice ispinozu ve zebra ispinozu gibi çeşitli ispinoz türlerinin temel bakım gereksinimlerini özetler. İspinozlar sosyal hayvanlardır ve doğru şekilde tanıştırıldıkları sürece çiftler halinde veya küçük gruplar halinde yaşadıklarında daha mutlu olurlar. Genellikle ispinozlar, diğer çoğu papağan türünün aksine, elle tutulmaktan hoşlanmayan kuşlardır. Yine de günlük sosyalleşme ile, özellikle zebra ispinozu gibi bazı elle büyütülmüş ispinozlar, sahiplerinin parmaklarına konmayı öğrenebilir.

Evcil hayvan sahipleri, ispinozlarla onları izleyerek ve hoş seslerini dinleyerek etkileşimde bulunabilir. İspinozlar kolayca strese girebilen kuşlardır. Bu yüzden yaşam alanları evin yoğun, gürültülü bir bölümüne konulmamalı ve kuşa zorla dokunulmamalıdır.

İspinoz Kuşu Özellikleri

İspinoz Kuşu İhtiyaç Listesi

• - Uygun boyutlu kuş kafesi (en az 60 cm x 35 cm x 45 cm, çift kuş için)
• - Yüksek kaliteli ispinoz yemi
• - Dal darı
• - Mürekkep balığı kemiği
• - Mürekkep balığı kemiği/dal darı tutucu
• - Ödül mamaları
• - Kafes kağıdı veya kağıt bazlı altlık
• - Yem ve su kapları
• - Farklı tipte tünekler
• - Çeşitli oyuncaklar
• - Kuş banyosu
• - Tırnak makası ve kan durdurucu pudra
• - Kuş bakım malzemeleri

İspinoz Kuşu Yaşam Alanı

Doğru Kafes Seçimi

Bir çift ispinoz, en az 60 cm x 35 cm x 45 cm ölçülerinde dikdörtgen bir uçuş kafesinde beslenmelidir. Yaşam alanı mümkün olduğunca yatay olarak uzun olmalı ki kuşlar rahatça uçabilsin. Kafesin telleri arasındaki boşluk 1 cm'den fazla olmamalıdır. Böylece kuşların kaçması veya baş ya da bacaklarının sıkışması önlenir.

İki kuştan fazla ispinoz aynı ortamda barındırılacaksa, kafes boyutu buna göre artırılmalıdır. Daima mümkün olan en büyük yaşam alanı sağlanmalıdır. Ev yapımı kafesler veya ahşap ya da galvanizli tel kullanılan herhangi bir kafes önerilmez. Bu malzemeler, ispinozlar tarafından yutulması halinde ciddi sağlık sorunlarına neden olabilecek toksik kimyasallar içerebilir.

Yaşam Alanı Kurulumu

İspinozlar 18–27°C arasındaki ortalama oda sıcaklıklarında rahattır. Ani sıcaklık değişimlerinden kaçınılmalıdır. Kafes, evin sakin ve az hareketli bir bölümüne konmalı, cereyan almayan ve iyi aydınlatılan bir yerde bulunmalıdır. Klima, kedi ve köpek gibi diğer evcil hayvanlardan uzak tutulmalıdır.

Yaşam alanında veya oyuncaklarda kurşun, çinko, kurşun bazlı boya, galvanizli metal veya diğer potansiyel toksik maddeler bulunmamalıdır. Tüm bu malzemeler ispinozlar tarafından yutulursa ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Kafes Arkadaşları

İspinozlar son derece sosyal kuşlardır ve bir ya da birden fazla ispinozla birlikte yaşamaktan mutluluk duyarlar. Bazı türlerde, üremeyi önlemek için aynı cinsiyetten çiftler birlikte tutulabilir. Bazı ispinoz türleri, özellikle üreme döneminde, diğer türlere karşı agresif davranabilir. Farklı ispinoz türleri aynı kafeste tutulacaksa, deneyimli bir yetiştirici veya kuş veterinerinden yardım alınarak hangi türlerin birlikte yaşayabileceği belirlenmelidir. Birden fazla ispinoz aynı ortamda tutulacaksa, tanıştırmalar yavaş ve gözetim altında yapılmalı ve kuşların uyumu izlenmelidir. Kavga eden kuşlar ayrılmalıdır.

Altlık

Kafesin tabanında çıkarılabilir bir metal ızgara bulunmalıdır. Kuşun altına, ayakları ile temas etmeyecek şekilde dışkının döküleceği bir alan sağlanmalı. Taban tepsisine kafes kağıdı veya başka kağıt bazlı altlık serilmelidir. Bu ortamı temiz tutar ve toz birikimini azaltır.

Aydınlatma

Kuşlar, ciltlerinde D vitamini üretmek ve besinlerden kalsiyum emebilmek için ultraviyole (UV) ışığa ihtiyaç duyar. Cam pencereler UV ışığını süzer, bu yüzden sadece pencere kenarında olmak yeterli değildir. İspinozlar havalar uygun olduğunda, dış mekânda kaçışa karşı güvenli bir kafeste doğal güneş ışığı alabilir. Kuşlar dışarıda asla gözetimsiz bırakılmamalı ve doğrudan güneş ışığı altında tutulmamalıdır.

Ev ortamında ise, kuşlar için özel üretilmiş tam spektrumlu UV lamba günde 10-12 saat boyunca yaşam alanına tutulabilir. UV lambalar kuşun tüneğine 30-45 cm mesafede yerleştirilmeli ve her altı ayda bir yenilenmelidir.

Dekorasyon ve Aksesuarlar

• - Farklı boy, yükseklik ve malzemede tünekler
• - Salıncak, merdiven ve zilli oyuncaklar
• - Ayna, kumaş veya deri şeritler (dikkatli olunmalı)
• - Mama ve su kapları (her kuşa ayrı olmalı)
• - Mürekkep balığı kemiği ve tutucu

İspinoz Kuşu Temizliği ve Bakımı

Evcil hayvan sahipleri, ispinozların yaşam alanlarını her gün gözden geçirerek noktasal temizlik yapmalı, kirlenmiş materyalleri ve atılmış yiyecekleri ortamdan uzaklaştırmalıdır. Su ve mama kapları her gün yıkanmalıdır. Altlık, yatak takımı ve yaşam alanı astarları haftada en az bir kez veya ihtiyaç halinde daha sık yenilenmelidir.

Evcil hayvan sahipleri, ispinoz kafesini temizlerken yalnızca evcil hayvanlar için üretilmiş temizlik ürünleri kullanmalıdır. Kuşların solunum sistemi aerosol gazlara karşı hassastır.

• - İspinoz güvenli bir ortama (farklı bir kafes veya taşıma kutusu) alınır.
• - Eski altlık, yatak ve aksesuarlar kafesten çıkarılır.
• - Kafes ve aksesuarlar, kuş kafesi temizleyici veya %3’lük çamaşır suyu çözeltisiyle yıkanır.
• - Temizlik maddesi veya çamaşır suyu kalıntısı kalmayacak şekilde iyice durulanır.
• - Kafes ve içeriği tamamen kuruduktan sonra yeni altlık, yatak ve temiz aksesuarlar yerleştirilir ve kuş tekrar kafese alınır.

İspinoz Kuşu Beslenmesi ve Diyeti

İspinozlar pelet yem, tohum, sebze, meyve ve zaman zaman ödül mamaları ile beslenebilir. Daima taze, temiz su bulundurulmalıdır.

Evcil hayvan sahipleri, ağızlarından ya da kendi tabaklarından kuşlarına yiyecek vermemelidir. İnsan ağzında bulunan mikroorganizmalar kuşlarda hastalığa yol açabilir.

• - Ana besin: türüne özel yüksek kaliteli pelet yem (%60-70 oranında)
• - Sebze ve meyveler az miktarda ve küçük parçalara bölünerek sunulmalı
• - Artan taze gıdalar 10 saat içinde çıkarılmalı
• - Tohumlar çok sınırlı miktarda, sadece ödül olarak kullanılmalı
• - Su her gün taze ve ılık olarak değiştirilmeli

İspinoz Kuşu Besleme ve Takviye

• - Üreme ve yumurtlama döneminde protein ihtiyacı artar
• - Tam pelet diyet yoksa haftada 2-3 kez yumurta maması veya böcek verilebilir
• - Dal darı haftada birkaç kez ödül olarak sunulabilir
• - Çikolata, kafein ve alkol verilmemelidir
• - Şekerli, tuzlu, yağlı atıştırmalıklardan kaçınılmalı

İspinoz Kuşu Bakımı ve Tımarı

• - PTFE (Teflon) kaplamalı ürünler kullanılmamalı
• - Kanat tüyleri kesilmemeli
• - Banyo için su kabı yeterli olmalı; banyo yapmayan kuşlar hafifçe spreyle nemlendirilebilir
• - Tırnaklar gerekirse deneyimli kişilerce kesilmeli
• - Anormal gaga uzaması veya şekil bozukluğu varsa veterinere danışılmalı

İspinoz Kuşu Veteriner Bakımı

İspinozlar yılda bir kez veteriner kontrolüne götürülmelidir. Taşıma için uygun bir kutu veya kafes kullanılmalı, evde kullanılan kafes, diyet ve ekipman fotoğrafları gösterilmelidir. Taşıma sırasında kuşun rahat ve güvende olması için kafes örtüyle kapatılabilir.

Sağlıklı İspinoz Belirtileri

• - Canlı ve dikkatli
• - Temiz, parlak gözler
• - Temiz burun delikleri
• - Simetrik, düzgün kapanan gaga
• - Sağlıklı, temiz tüyler
• - Tam kavrayabilen, pürüzsüz ayaklar
• - Kanatlarda tam ve eşit hareket kabiliyeti
• - Temiz ve kuru kloaka
• - Düzenli dışkı

Ne Zaman Veterinere Başvurulmalı?

• - Göz akıntısı
• - Burun akıntısı
• - Hırıltı veya hapşırık
• - Hızlı solunum
• - Gagada uzama veya kırık
• - Tüy yolma veya düzensiz tüy büyümesi
• - Devamlı kabarık tüyler
• - Ayakta yara, bir ayağı kullanmama
• - Kloakada nemlilik veya akıntı
• - Sulu veya anormal renkli dışkı
• - Yumurtada ya da yumurtlama düzeninde değişiklik
• - İştahsızlık
• - Kusma
• - Saklanma
• - Ses çıkarmama
• - Baş eğikliği

İspinozlarda Sık Görülen Hastalıklar

• - Tüy yolma veya davranış bozuklukları
• - Parazitler (mite ve bit)
• - İshal
• - Maya enfeksiyonları (candida)
• - Kuş çiçek virüsü
• - Travma
• - Ağır metal zehirlenmesi
• - Teflon gazı zehirlenmesi
• - Tümör

Sıkça Sorulan Sorular

İspinozlar tutulmayı sever mi?
Hayır, ispinozlar bağımsızdır ve elde tutulmayı sevmez. En sosyal ispinozlar bile sadece parmağınıza konmak isteyebilir, elinizde tutulmaktan hoşlanmazlar.

İspinozlar evde beslenir mi?
İspinozlar eğlenceli ve sosyal kuşlardır. Birlikte yaşadıkları için küçük gruplar halinde beslenmekten hoşlanırlar.

İspinozları özel yapan nedir?
İspinozlar küçük, ötücü ve sosyal kuşlardır. Grup halinde yaşamayı severler. Konik gagaları tohum ve çekirdek kırmak için uygundur ve en küçük evcil kuş türlerinden biridir.

Hangi kuşlar ispinoz olarak sınıflandırılır?
Tohum ve çekirdek yiyen, konik gagalı küçük ötücü kuşlar ispinoz olarak sınıflandırılır. Her türün gagası, doğal beslenmesine göre farklı şekil alır.